Қазақ тiлi - решения школьных заданий

Предмет: Қазақ тiлi, автор: serikajaru89
2-тапсырма. Әртүрлі жанрдағы мәтіндерді жазу үшін кұрылымын ескере отырып, карапайым жоспар


Мәтін:Казакстан тәуелсіз ел. Тәуелсіздіктің көк туы көгімізде желбіреп, азаттықтың ақ таңы атқалы 28 жыл болдыты. Өз алдына дербес ел болған Қазакстанның, оның кең байтақ жерінде бейбітшілікте мекен еткен халқымыздын ұлылығын ұлыктай білген, казак әдебиеті мен мәдениетінің төрінен орын алар ұлы тұлғалар жетерлік. Солардың бірі де бірегейі ХХ ғасырда казақ әдебиетінің биік тұлғасы Мұхтар Омарханұлы Әуезов.

Тамаша талант иесі бұрынғы Семей уезінің Шыңғыс болысының тумасы. Ол 1897 жылы карапайым отбасында дүниеге келген. Арка сүйеп пір тұтқан аскар таудай әкесі Омархан мен немересінің болашағынан үлкен үміт күткен атасы Әуез көзі ашык, көнілдері нұрлы адамдар болған. Мұхтар атасының қолында өскен. Жастайынан білімге кұштар бала Мұхтарды алғашында атасы Әуез мұсылманша сауат аштырып, хат танытқан. Бос уақытында ел аузында жүрген киссалар мен аныздарды, өлең жырларды тыңдатып ұлтының рухани мұрасынан сусын кандыртып өсірген. Атасы Әуез бен әжесі Дінасылдын тәрбиесінің ыкпалымен бала Мұхтар Ұлы Абайдың өлеңдерін алты жасынан бастап-ак жатка білген. Себебі, Әкесі Омархан, атасы Әуез Абай ауылымен көршілес тұрған. Әуездің өзі де Абай Құнанбаевтың шығармаларына ерекше мән

беріп, кызығушылық таныткан. «Білім инемен құдык казғандай» демекші ғылым-білімге кұштар студент Мұхтар училищеде өзін тек ізденімпаздылығымен, жинақтылығымен, тәртіптілігімен, көрікті сымбатымен және терен білімділігімен көзге түседі. Мұны жазушыға аталмыш білім ордасында орыс тілі пәнінен сабак берген Василий Попов естелігінен анғаруға болады. «Алдынға партада отыратын 18 жасар сыпайы, сұлу жас казақтың денесі сыптай түзу, киімі тап-таза, кою шашы кап-кара, коныркай жүзі байсалды, маңгаз, көзінде акыл тұнып тұр. Кадір- касиеті өз ортасынан өзгеше бөлек осы жігіт орысшаға өте-мөте жетік, ал эрудициясына бәріміз тан калатынбыз. Бұл ұстаздың талантты шәкірті жайлы шынайы ойы. Училищені ойдағыдай аяктаған сон төрт жылдық мұғалімдерсеминариясында окып, 1919 жылы оны да бітіреді. Ол ғылым-білімді толык игеріп қана қоймай, орыстың атақты жазушыларының шығармаларымен, Батыс Еуропа әдебиетінің таңдаулы үлгілерін жанына жакын кылып, жете танысады. Содан болар М.Әуезов өздігінше тынымсыз ізденістің, терең ғылыми толғаныстың нәтижесінде шығарма жазуға ден қойды (296 сөз)
Предмет: Қазақ тiлi, автор: rahimovmuhamedali
СРОЧНО ДАМ 100 БАЛЛОВ ПОМОГИТЕ ПОМОГИТЕ ПОМОГИТЕ ПОМОГИТЕ!!!!
Достык адамдардын бір-біріне азан, калткысыз сеніп, бір мүдделі, ортах козкараста болатын касиеті. Достык өзара жауапкершілік пен камкордьастын, рухани жакындыктың белгісі. На достык кісіге шабыт беріп, өмірде кездесетін түрлі сәтсіздіктерге мойыннута, баска тускен кайгы мен қиыншылысты бірге көтеруге жәрдемдеседі. Дос-жарандардың мінездері әр түрлі болып келуі мүмкін. Мысалы, біреуінде кызбалык не шабандия, скіннісінде тұйыктык не жігерсіція байкала да булар достыкка кедергі бола алмайды, кайта пагыз достык осындай кемшіліктерден аркалуга кимектеседі. Саткындык, екі жүзділік, өтірікшілік, өзімшілдік достыкпен сыйыспайды. Казактын дастури жүйесінде достыкка улкен коңіл бөлінеді. Халык арасында достык туралы макал мателдер жеткілікті "Дос жылатып, дұшпан күлдіріп айтады", "Досы жаксынан, өзі де жаксы", "Дүниеде алатын калганы өзгені, кайгыың бәрі соның басында". Достыкка карама-кары уы кастык пен күншілдік. Мұндай сезімге ерік алдыргандар басканың қуаныш-ксытын, ырыс-багын котере алмайды дос дегеннің не екендігін білмейді. Дұрыс дос таңдай білу өмірлік максаттардың бірі. Саксаттануда Достых умны мемлекеттер арасындағы саяси, экономикалык, мәдени мүдде тұр ынтымақтастык орнату шараларын бейнелеу үшін қолданылып жүр. (152ces)

1. Мәтінді айтылган 1 дұрыс мәліметті аныктап, [1] сөйлемді жазыныз. Достық өзара жауапкершілік пен камқорлықтың белгici.

1 балл

1 бала

Достык өркөкіректік касиеттерді жоймайды. Даныштан: «Агайын жақсы», деп жауап береді

2. Достыктың ең үлкен қасиетті кандай болу қажет?

А) Қиыншылыкта, қуанышта қасында табылу кажет

В) Қиын сәттерде колұшын бермеу кажет

С) Мұн-шерін таркатып, мал-дүние, акша алу үшін

Д) Өзімшілдік, еріншектік касиеттерді жою үшін

3. Бос орындарға қажетті сөзді қойыныз. 2 сөзден артық жазбаңыз.

1 балл

Достык адамдардың бір-біріне калткысыз сеніп, бір мүдделі, ортақ көзкараста болатын

4.«Дүниеде адамның жалғыз қалғаны өлгені...» мақалды калай түсінесіз?

Автордың достық туралы негізгі ойын түйіндеп жазыңыз.

2 балл

Окылым

Ертеде Балқаш деген бай болған екен. Оның көркіне акылы сай Іле деген кызы болыпты. Іленің көріктілігі мен ақылдылығы жан-жакка аныз болып тарайды. Ілеге құда түсушілер келе бастайды, бірак Іле олардын бірде-біреуіне өз сезімін алдырмайды. Сол елде Каратал деген батыр, кедей жігіт болады. Ол үнемі жарлы-жақыбайлардың сөзін сөйлеп, оларға көмек беріп жүреді. Бірде Балкаш бай үлкен ас береді. Бұл аста акындар айтысып, жауырыны жерге тимеген палуандар

белдеседі. Осы аста Іле мен Қаратал кездеседі. Бір көргеннен бір-біріне тәнті болған екі жас тек іштей ұғысады. Сегіз қырлы, бір сырлы Қаратал бұл аста ерекше көзге түседі. Балкаш бай кызы Іленін Караталға ерекше ілтипат көрсетуінен қатты шошынады. Караталды кызына тен көрмейді. Балкаш бай бакыт тек байлыкта деп ұғады. Қаратал Ілеге канша ынтызар болғанымен, арада алынбас қамал барын ұғады. Ол өзінің кедейлігі еді.

Іле Қараталды шын сүйетіндігін айтып, экесінен рұқсат сұрайды. Балқаш бай руксат бермек түгілі

жігіттің атын атауға тыйым салады. Акыры ебін тауып, Іле мен Қаратал ауылдан кашып шығады. Қызының кедей жігітпен қашып кеткенін білген Балқаш бай өзі бас болып арттарынан қуады. Іле мен Қаратал қуғыншылардан құтылмасын біледі де, әкесін тосып алады. Әкесімен бір ауыз сөзге келеді. Іле: «Әке, мен тек Қараталды сүйемін. Өмірде байлыктан жоғары күш бар. Ол махаббат. Өзіннен сонгы өтінер жалғыз тілегім: тіршілікте бірге болмаған тәніміз о дүниеде бірге болсын, Қаратал екеумізді бірге жерле», - дейді де, биік құздан етекке кұлайды.
Каратал кімге гашык болады?

C) Kacmare

А) Батери

Д) Аралға

2. Сыйлемдерден

1 балл

Еле мен Карита бірге косата, узник иммір сүрені Еле Каратады я субетіндігін білдіреді

1балл

3. Темендегі екздердін мағынасын түсіндіріп жазыны Сеrіз кырам, бір сырлы

1 балл

4. Marinin 1-аблицында кандай мәселе китеріледі? 1 сойлеммен жазыныз​